سبد خرید شما خالی است.
CNG همان گاز طبيعي است كه ما روزانه آن را در خانه و محل كار خود يا كارخانجات با فشار پايين استفاده ميكنيم. بديهي است ذخيره سازي گاز در چنين فشاري، به واسطه حجم زياد مورد نياز به صرفه نيست.
از طرفي به خاطر تراكم كم آن در صورت استفاده در خودرو زمانهاي تجديد سوختگيري فوقالعاده كوتاه خواهد شد. بنابر اين در صورتي كه گاز طبيعي (NG) تا فشار حدود psi 3600 متراكم گردد، ما CNG خواهيم داشت.
چند سالي است كه برخي از خودروها با مصرف LPG گازسوز شدهاند حال چه تفاوتي ميان LPG و CNG وجود دارد؟
– بخش عمده تركيب شيميايي CNG را گاز متان تشكيل ميدهد، در صورتي كه گاز LPG مخلوطي از پروپان، بوتان و اندكي تركيبات ديگر است. CNG از متراكم كردن گاز طبيعي به دست ميآيد، اما LPG محصول تقطير و پالايش نفت خام در پالايشگاهها است.
متان حتي تحت فشارهاي بالا نيز به صورت گاز باقي ميماند، بنابراين CNG عليرغم فشار psi 3600 هنوز حالت گاز دارد. البته گاز طبيعي را ميتوان در تأسيسات خاصي و با پايين آوردن دما تا حد 160- درجه سانتيگراد تبديل به مايع كرد كه در صورت آن را LNG ميناميم.
گازهاي پروپان و بوتان در دما و فشار اتاق حالت گاز دارند، اما با يك تراكم متوسط ميتوان آنها را مايع كرد. (LPG) از آنجا كه ظرفيت توليد LPG در پالايشگاهها محدود است، بهتر آن است كه آن را به عنوان سوخت براي مصارف خانگي در مناطقي كه هنوز فاقد لولهكشي گاز طبيعي هستند، استفاده كنيم، چرا كه ذخيره سازي و حمل و نقل آن آسان است.
آيا به هنگام استفاده از CNG نظير LPG، بوي گاز درون خودرو ميپيچد؟
– خير، خودروهاي CNG سوز نظير خودروهاي بنزين سوز بدون بو هستند. در صورتي كه در خودروهاي CNG سوز بوي گاز احساس كنيد سريعاً بايد مدار سوخت رساني را از نظر نشت احتمالي مورد بازرسي قرار دهيد.
آيا خودرويي كه قبلاً LPG سوز شده، هم اكنون ميتواند از CNG نيز استفاده كند؟
– خير، زيرا اين دو سوخت ماهيتاً متفاوت هستند. ارزش حرارتي آنها يكسان نبوده و جهت احتراق صحيح نياز به درصد هوا به سوخت (Air-fuel ratio) متفاوتي دارند.
تفاوت ديگر اين كه فشار ذخيرهسازي CNG به مراتب بالاتر از فشار مورد نياز براي LPG است و به همين دليل مخزن ذخيره اي كه براي LPG طراحي و ساخته شده، مناسب CNG نيست. به عبارت خلاصهتر، خودروي شما ميبايد براي استفاده از سوخت CNG تبديل و تغييراتي در آن اعمال شود.
تبديل خودرو به CNG سوز چگونه انجام ميشود؟
– باك مخصوصي در صندوق عقب خودروي شما نصب ميشود و مداراتي كه بتواند گاز را در جهت احتراق به سمت موتور هدايت كند، با آن مرتبط مي شود.
آيا در صورتي كه ذخيره CNG در خودرو تمام شود، ميتوان هنوز از بنزين استفاده كرد؟
– بله، زماني كه شما خودرويتان را براي استفاده از CNG تبديل ميكنيد، هنوز كاربراتور، باك بنزين و مدار سوخترساني جهت بنزين را روي خودرويتان داريد. بنابر اين به سادگي با زدن يك كليد روي داشبورد، ميتوانيد مسير بنزين به سمت موتور را برقرار كنيد. اما به هر حال استفاده از CNG براي شما ارزانتر خواهد بود.
آيا لازم است كه هر چند وقت يك بار حتي در صورت عدم نياز اجباري از بنزين استفاده شود؟
– بله، اين مسأله، يعني استفاده هر چند وقت يك بار از بنزين باعث روانكاري مكانيزم كاربراتور و آمادگي بهتر سيستم سوخترساني بنزين در مواقع لازم خواهد شد.
نصب كيت مخصوص و تبديل خودرو به CNG سوز چقدر زمان ميبرد؟
– انجام اين تبديل 4 يا 5 ساعت بيشتر وقت نمي گيرد، اما افزايش روز افزون تقاضا براي انجام اين تغييرات مي تواند به واسطه ازدحام باعث طولاني تر شدن زمان انتظار مشتري شود.
چگونه ميتوان پي برد كه چقدر CNG در مخزن خودرو باقيمانده است؟
– از طريق يك گيج الكترونيك مخصوص كه در كنترل پانل يا روي داشبورد نصب ميشود.
با يك باك پر CNG، حداكثر چه مسافتي را ميتوان طي كرد؟
– يك باك CNG بهطور معمول معادل 10 تا 15 ليتر بنزين، گاز طبيعي را در خود ذخيره ميكند. بديهي است اگر ميزان مصرف خودرويتان را با واحد km/liter در اين عدد ضرب كنيد، ميزان مسافت تمايل پيمودن با يك باك پر از CNG به دست مي آيد براي مثال براي يك خودروي متوسط با حجم سيلندر 1300 سيسي اين مسافت چيزي در حدود 155 كيلومتر خواهد بود. در صورت نياز با افزودن تعداد باك ميتوان اين مسافت را افزايش داد.
آيا استفاده از گاز طبيعي فشرده در خودرو ايمن است؟
– بله، CNG به خاطر سه ويژگي مهم از سوختهاي بنزين، گازوئيل و LPG ايمنتر است. اول آن كه وزن مخصوص CNG برابر 587/0 است اين بدان معنا است كه اين گاز از هوا نيز سبكتر است، بنابر اين در صورتي كه نشت كند در جو صعود كرده و محو ميشود.
دوم اين كه درجه حرارت خود اشتعالي CNG برابر 700 درجه سانتيگراد است، در حالي كه درجه حرارت خود اشتعالي بنزين 455 درجه سانتيگراد است.
سومين مورد، اين كه باكهاي ذخيره CNG از فولادهاي آلياژي خاص و با رعايت بالاترين سطوح ايمني ساخته ميشوند كه بسيار مستحكمتر و ايمنتر از باكهاي بنزين خودروها هستند.
آيا باك ذخيره CNG در خودرو با چنين فشار بالاي گاز درون آن ايمن است؟
– بله، باكهاي ذخيره CNG از فولادهاي آلياژي خاص و به صورت كاملاً يكپارچه ساخته ميشوند. هيچ نوع جوشي در ساخت اين باك به كار نرفته و باك براساس استانداردهاي معتبر بينالمللي قبل از نصب مورد تست قرار ميگيرد.
به علاوه اين باكها به ديسكهاي پاره شونده ضد انفجار (Burst disc) مجهز هستند كه در صورت افزايش بيش از حد فشار يا به هنگام آتشسوزي اين ديسكها پاره شده و فشار مخزن به شدت افت كرده و بخش اعظم گاز خارج ميشود.
آيا وجود باك ذخيره پرفشار گاز در خودرو حتي به هنگام تصادفهاي شديد نيز ايمن است؟
– CNG سالها است كه در كشورهايي چون نيوزيلند، ايتاليا، آرژانتين و آمريكا به عنوان سوخت خودروها مورد استفاده قرار ميگيرد و تمام اين كشورها آن را ايمنتر از بنزين شناخته و اعلام كردهاند.
آيا استفاده از CNG براي موتور خودرو ضرري نداشته و به آن آسيب نميزند؟
– خير به هيچ عنوان، بالعكس عمر برخي از قطعات موتور در صورت استفاده از CNG افزايش خواهد يافت.
به عنوان مثال عمر مفيد روغن موتور تا حد زيادي افزايش مييابد، چرا كه CNG باعث آلودگي يا رقيق شدن روغن موتور نميگردد. از طرفي چون هيچگونه سربي به همراه اين سوخت نيست رسوبات سخت سرب روي شمعها ايجاد نشده و عمر مفيد شمعها نيز تا حد چشمگيري افزايش مييابد. همچنين از آنجا كه CNG سوختي گازي است، هيچ كربني به عنوان محصول احتراق تشكيل نشده و سطح داخلي موتور تميز باقي ميماند.
چرا دود و دمه خروجي از اگزوز خودروهاي CNG سوز كم و محدود است؟
– زيرا CNG در عمل سوختي پاك و تا حد بسيار زيادي عاري از آلايندههاي زيست محيطي است. از آنجا كه عمده تركيب اصلي گاز طبيعي را متان تشكيل ميدهد خروجي اگزوز خودروهاي CNGسوز شامل بخار آب و جزء كوچكي مونوكسيد كربن است.
با توجه به اين كه كربن يا ذرات ديگري در خروجي اگزوز وجود ندارد دود خروجي از اگزوز بسيار جزيي و قابل اغماض است. به دلايل فوق خودروهاي CNG سوز به راحتي و بدون به كارگيري هر نوع تجهيزات جانبي و خارجي (نظير مبدلهاي كاتاليستي در خودروهاي بنزيني سوز) قادر خواهند بود برآورده كننده كليه الزامات مشخص شده در استانداردهاي زيست محيطي موجود باشند.
عملكرد و كارايي CNG در مقايسه با بنزين در يك خودروي تبديل شده به دوگانه سوز چگونه است؟
هنگام استفاده از CNG شتاب خركت خودرو در مقايسه با بنزيني اندكي كمتر خواهد بود كه اين مسأله به واسطه افت 5 تا 15 درصدي قدرت موتور به هنگام استفاده از CNG است. شايان ذكر است اين ميزان افت توان موتور را ميتوان با تنظيم كيت CNG به حداقل رساند و در شرايط معمول رانندگي در شهر اين ميزان افت قدرت محسوس نخواهد بود.
آيا تجهيزات و سيستم سوخت رساني CNG نصب شده روي خودرو نياز به تعمير يا سرويس خاصي دارد؟
– بهطور كلي اين سيستم سوخت رساني سيستم پيچيدهاي نيست و به راحتي ميتواند سالها بدون اشكال كار كند اما براي آن كه همواره در شرايط حداكثر كارايي خود قرار داشته باشد بازديد دورهاي تجهيزات مربوط به آن بعد از هر 10000 كيلومتر كاركرد پيشنهاد ميشود كه ترجيحا مي بايد نزد همان تكنيسين مجازي كه خودرو را گاز سوز كرده انجام گيرد.
آيا خودروهاي ديزل را نيز ميتوان CNG سوز كرد؟
– بله، ميتوان خودروهاي ديزل را، هم به صددرصد CNGسوز و هم به دوگانه سوز (Dual fuel) براي مصرف CNG و گازوئيل تبديل كرد.
در صورتي كه مزاياي استفاده از CNG بسيار زياد ميباشد، چرا كشورهاي توسعه يافته از آن استفاده نميكنند؟
– بد نيست بدانيم كه CNG در سطح جهان سوخت جديدي نيست و خودروها از دهه 1920 ميلادي تاكنون از اين سوخت استفاده كردهاند. در حال حاضر ايتاليا با 240 جايگاه عرضه CNG،بيش از 300 هزار خود روي CNG سوز دارد.
در نيوزلند نيز حدود 250000خودرو در سالهاي اخير CNG سوز شدهاند و حدود 250 جايگاه، عرضه CNG در اين كشور را برعهده دارند. آرژانتين نيز در چند ساله اخير برنامهريزي گستردهاي را براي استفاده CNG طرحريزي نموده و در حال حاضر 700000 خودروي CNG سوز دارد.