شیشه در صنعت خودروسازی از اهمیت ویژ‌ه‌ای برخوردار است، درواقع صنعت شیشه، به دلیل ظرافت و حساسیت آن، یکی از صنایع خاص کشور است، چرا که ذات این صنعت اهمیت کیفیت و ایمنی را در بر می گیرد، به طوری که وقتی شما یک خودرو خریداری می کنید، یک درصد از مبلغی که می پردازید، متعلق به شیشه های آن است، که به خودی خود مبلغ کمی به حساب نمی آید، جالب تر اینکه، شیشه خودرو از آن دسته قطعاتی است که کمتر به قیمت و کیفیت آن پرداخته شده است، اما این نکته را نباید فراموش کرد که شیشه خودرو یکی از مهم‌ترین قطعات به کار رفته در خودرو است و به عنوان عایقی برای صدا و باد و باران به کار برده می‌شود، فرض کنید که خودروی شما در محوطه باز پارک شده و باران می آید اگر شیشه نبود، چه اتفاقی رخ می داد؟؟؟

در مقاله ی پیش رو ما به پرسش چند سوال از یک متخصص در صنعت شیشه پرداختیم، سوال هایی که معمولا در ذهن کاربران عزیزمان بود، و پس از آن به توضیحات تکمیلی، از شیشه پرداختیم تا شما همراهان عزیز را به طور کامل با مفهوم شیشه خودرو آشنا کرده باشیم.

تکنولوژی شیشه جلویی خودرو چه تفاوت‌هایی با شیشه‌های کنار و عقبی دارد :

شیشه جلوی خودروهای امروزی از نوع شیشه‌های لمینیت است. در این شیشه‌ها یک فیلم پلاستیکی به نام P.V.B وجود دارد که به وسیله دو لایه شیشه در طرفین احاطه شده است، اما شیشه‌های جانبی و عقب که معمولا با نام (Toughened) شناخته می‌شوند، پس از شکل‌دهی و برشکاری‌های لازم تا دمای ۷۰۰ تا ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد، داغ و بعدش، به سرعت سرد می‌شوند. این عمل موجب استحکام سطحی شیشه می‌شود.

چرا حالا شیشه لمینیت :

این شیشه ها به نسبت، شیشه‌های معمولی از ایمنی بسیار بیشتری بهره می برند، چرا که شیشه های معمولی، در اثرشکست به قطعات درشت و برنده خرد شده که می‌توانند منجر به خسارات جانی و مالی فراوانی برای فرد حادثه دیده شود. لازم به ذکر است که شیشه‌های سکوریت در مقایسه با شیشه‌های معمولی وضعیت بهتری دارند. این شیشه‌ها در اثر شکست به قطعات ریز و غیر برنده خرد می‌شوند که هیچ گونه خطر جانی ندارند، اما خوب باز هم شیشه های سکوریت هم فرو می‌ریزد.برای همین هم دانشمندان…

دانشمندان به جهت برطرف شدن این ایراد تلاش و تحقیقات خود را انجام دادند :

لذا دانشمندان به جهت برطرف شدن این ایراد تلاش و تحقیقات خود را انجام دادند تا با ساخت شیشه های لمینیت این مشکل را حل کردند. در فرایند لمینیت میان دو یا چند لایه شیشه، میان لایه‌های پلیمری قرار گرفته و کل مجموعه تحت فشار وحرارت به صورت دائمی یکپارچه می‌گردند. مهمترین مشخصه شیشه‌های لمینیت الگوی شکست آنهاست. شیشه‌ها در اثرضربه می‌شکنند اما تکه‌های شکسته به میان لایه چسبیده و شیشه یکپارچگی خود را حفظ می‌نماید.

این شیشه‌ها از نظر ایمنی چه تفاوت‌هایی با هم دارند :

در شیشه‌های جلو لایه P.V.B هنگام وارد شدن یک نیروی خارجی‌، خرده شیشه‌ها را در جای خود نگه می‌دارد و از پراکنده شدن آنها و ایجاد جراحت برای سرنشینان خودرو یا پرتاب شدن سرنشینان به خارج جلوگیری می‌کند. از خواص دیگر آن‌ می‌توان به کاهش انتقال صدا با فرکانس بالا‌، جلوگیری از ورود اشعه فرابنفش تا ۹۵ درصد و قابلیت ترمیم هنگام ترک‌خوردگی، اشاره کرد. شیشه‌های جانبی و عقب نیز با توجه به استحکام ایجاد شده در آنها، هنگام شکستن به ذرات کوچک و بدون لبه‌های تیز و برنده تبدیل می‌شوند که به سرنشینان آسیب نمی‌زند. لازم به توضیح است در شیشه‌های عقبی نیز گاهی از لایه P.V.B برای افزایش ایمنی استفاده می‌شود.

یک سری خط مشکی بر روی شیشه های عقب است، فلسفه استفاده از آن ها این است که :

خط‌های شیشه‌های عقب، نقش گرمکن دارند و از یخ‌زدگی شیشه جلوگیری می‌کنند. همچنین موجب از بین بردن آب و تمیزشوندگی بهتر و رفع شبنم و گردو‌غبار می‌شوند.

قسمت بالایی بعضی، شیشه‌ها رنگی شده‌اند. این رنگ به جهت جلوگیری از آسی به راننده است :

به منظور جلوگیری از تابیدن نور آفتاب به صورت و چشم راننده خودروی مورد نظر بخش بالای P.V.B شیشه‌های جلوی خودرو را رنگی می‌کنند. واین کار منجر به پیشگیری از آسیب به چشمان رانندگان می شود.

این کار در شب هم مشکلی را ایجاد نخواهد کرد :

رنگ کردن قسمت بالایی شیشه جلو به هیچ ‌عنوان، مشکلی در دید راننده هنگام رانندگی در شب ایجاد نمی‌کند.

استفاده از شیشه های رفلکس در خودرو و مزیت استفاده از آن چیست :

شیشه‌های رفلکس برای تمام اتومبیل‌ها اعم از سواری عادی‌، رالی‌ و تشریفات سیاسی مورد استفاده قرار می گیرد، چرا که دارای مزایایی همچون، افزایش جلوه و زیبایی خودرو‌، جلوگیری از ورود نورهای خیره‌کننده خورشید در روز و نور خودروهای مقابل در شب است. این شیشه‌ها در موارد خاص از دیده شدن داخل خودرو به دلایل امنیتی جلوگیری می‌کنند.

یک مسئله ی فنی درباره ی شیشه های دودی، و اینکه افرادی به انجام این کار می پردازند مراقب بحث ایمنی باشند :

دوستان اگر، دودی کردن شیشه با پوشش‌های مدرن انجام پذیرد بی شک، ضرری ندارد اما معمولا، در پوشش‌های مدرن به علت به‌کارگیری گونه‌های جاذب اشعه فرابنفش در ساختار شیشه‌ خودرو، از ورود این اشعه مضر که به دلیل داشتن فرکانس بالا دارای انرژی زیادی است‌، جلوگیری به عمل می آید، لذا، قطعات داخلی خودرو از رنگ‌پریدگی و ترک‌خوردگی مصون می‌مانند. اما از نظر ایمنی به دلیل کاهش دید راننده نسبت به طرفین و همچنین کاهش قدرت تصمیم‌گیری در موارد خاص انجام این کار مورد تایید نیست و توصیه نمی‌شود.

طبیعی است، که برای خرید و تعویض یک شیشه یک سری نکات را باید بدانیم :

توجه فرمایید که، در هنگام خرید شیشه، ضمن در نظر گرفتن شکل و ابعاد هندسی باید ضریب ایمنی و سلامت شیشه (توجه به نشان استاندارد) را رعایت و دقت کرد شیشه دارای دانه‌های مزاحم دید (حباب)‌، برآمدگی و خطوط روی سطوح داخلی و خارجی نباشد.

خوب حالا پس از اتمام پرسش ها به بیان تعریف ها و کلیات می پردازیم :

انواع شیشه خودرو :

توجه فرمایید که، شیشه خودرو انواع گوناگونی دارد، و همان گونه که ما شاهد خودروهای مختلف در کلاس های مختلف هستیم، در شیشه خودرو هم، انواع و سایز های مختلف وجود دارد، که این تغییر در شیشه خودرو ایجاد تفاوت کرده، تفاوت هایی که در امر طراحی هم متفاوت هستند، لذا در این قسمت از مقاله، اول خودرو به شما از این تفاوت ها می گوید به طوری که این تفاوت را در ۴ گروه زیر دسته بندی کردیم.

۱- شیشه اتومبیل(شیشه خودرو) با لایه P.V.B

۲- شیشه های جانبی اتومبیل

۳- شیشه اتومبیل دودی

۴- شیشه اتومبیل المنت دار

حالا وقتش رسیده که هر چهار مورد را، به طور کلی برای شما توضیح دهیم :

۱- شیشه اتومبیل(شیشه خودرو) با لایه P.V.B :

شیشه های جلوی اتومبیل ها برای امنیت بیشتر در برابر ضربه ها و نیروهای خارجی دارای لایه ای به نام P.V.B  مخفف (Polyvinyl butyral) می باشد. این لایه موجب شده تا در اثر وارد شدن نیروی شدید خارجی و یا شکستن شیشه خرده های آن در جای خود باقی بماند و از جراحت یا پرت شدن سرنشین به بیرون از خودرو جلوگیری می کند. این شیشه ها اگر از نوع مرغوب باشند حتی تا نود و پنج درصد اشعه ی فرابنفش را به خود جذب می کنند.همچنین در صورت ترک خوردگی قابل ترمیم است. که البته ترمیم ترک خوردگی های شیشه خودرو برای اتومبیل هایی که شیشه ی یدکی آنها در بازار موجود است توصیه نمی شود.

در تکمیل باید از ایمنی در شیشه جلو بگیم که  :

شیشه جلوی خودرو در ابتدا از جنس شیشه تنها ساخته می‌شد که بسیار خطرناک و آسیب رسان بود. بعدها استفاده از شیشه ایمنی (سکوریت) و نصب شیشه در قاب با استفاده از لاستیک و چسب نئوپرن رواج یافت ، در سال ۱۹۱۹ هنری فورد مشکل خطر اشیای پرنده را با تکنولوژی جدید فرانسوی یعنی شیشه لمینیت حل کرد، بین سال‌های ۱۹۱۹ و ۱۹۲۹ فورد دستور داد که از شیشه‌های چند لایه در تمام وسایل نقلیه شرکت فورد استفاده شود.

۲- شیشه های جانبی اتومبیل :

شیشه های عقب و جانبی اتومبیل با وجود استحکام بالا معمولا لایه ی P.V.B  ندارند. با این حال اگر در اثر نیرو یا ضربه ی شدید آسیب ببینند به تکه های ریزی تبدیل می شوند که برندگی ندارد.مانند ظروف نشکن! این طراحی باعث می شود که در حوادثی که منجر به شکسته شدن شیشه اتومبیل می شود سرنشینان آسیب نبینند.

۳- شیشه اتومبیل دودی :

شیشه های دودی معمولا برای اتومبیل های مدرن استفاده می شود. تفاوت اصلی این شیشه ها با شیشه های بی رنگ در جذب اشعه ی فرابنفش است. خوب احتمالا این سوال الان تو ذهنتان ایجاد شده که اصلا، چرا داخل خودرو باید از اشعه ی فرابنفش مصون بماند؟ خوب باید در جواب این پرسش بگم که این اشعه به علت انرژی زیاد موجب آسیب دیدن قطعات داخل خودرو و حتی ترک خوردگی و رنگ پریدگی قسمت های داخلی خودرو می شود. با جلوگیری از تابش آن به داخل می توان طول عمر بخش های داخلی را  زیاد تر کرد.

۴- شیشه اتومبیل المنت دار :

امروزه تقریبا تمامی شیشه های عقب خودرو ها این خط های سیاه رنگ موازی را دارند. این خط هایی که شما مشاهده می کنید در واقع المنت هایی هستند که به هنگام روشن بودن سیستم الکترونیکی خودرو جریان برق را در شیشه برقرار می کنند و با گرمای ایجاد شده قطرات برف و باران یا حتی بخار را از روی شیشه پاک می کند. به این ترتیب دید عقب راننده میسر شده و از خطرات احتمالی جلوگیری می شود.

چرا از بخاری برای شیشه ی عقب استفاده نشده است :

به علت فاصله ی زیاد شیشه ی جلو از بخاری زمان و انرژی زیادی لازم است تا به وسیله ی گرمای بخاری شیشه ی عقب را گرم کنیم, در مواقعی هوا به اندازه ای سرد نیست که به بخاری نیاز باشد, پس بهترین کار استفاده از شیشه های المنت دار است.لازم به ذکر است که، به این المنت ها شیشه گرمکن نیز گفته می شود.

ترمیم ترک در شیشه با کمک لیزر قابل انجام است، پس به خاطر یک ترک شیشه را عوض نکنید :

شیشه‌های جلو و عقب خودرو بر اثر برخورد اشیا و یا در تصادفات شکسته یا آسیب می‌بیند، لذا به این علت که دارای، قیمت‌های بالاتر نسبت به شیشه‌های بغل هستند، بی شک ترمیم آن در برابر تعویضش اگر ممکن باشد، عقلانی تر است، و خوشبختانه با پیشرفت علم این امر یعنی ترمیم ترک ها میسر گردیده است، ترمیمی که، به صورت لیزری انجام می‌ پذیرد، که البته لازم به ذکر است که، قیمت بالایی دارد و در حدود یک تا دو سوم قیمت شیشه خودرو را دارد، لازم به ذکر است که شیشه‌های اصلی خودرو از قیمت‌های بالاتر برخوردار هستند، و البته در بازار هم کمیاب هستند، این در حالی است که قیمت شیشه‌های چینی و ایرانی که در بازار در دسترس‌تر هستند مشابه یکدیگر بوده و تفاوت چندانی با یکدیگر ندارند که البته در این میان خرید شیشه‌های ایرانی توسط فروشندگان توصیه می‌شود.

شیشه خودرو، در هنگام آتش سوزی :

متاسفانه شیشه خودرو با وجود محاسن زیاد، تنها دارای یک عیب نسبتاً بزرگ هست و آن هم در حادثه‌هایی نظیر آتش سوزی‌ است که در صورتی که درب‌های خودرو باز نشوند، خروج سرنشینان از خودرو با مشکل مواجه خواهد شد، موردی که وقایع دلخراشی را به وجود آورده است، که البته این امر مانند آنچه، در اتوبوس ها به کار رفته؛ یعنی استفاده از چکش‌های مخصوص برای شکستن شیشه قابل رفع شدن است.به هر صورت این شیشه ها از هر جنس و نوعی باشند اسیب پذیر بوده و می توان ان ها را خرد کرد از این رو…

سارقان برای ورود به خودرو… :

این روزها سارقان برای ورود به خودرو، اقدام به شکستن شیشه‌ها می‌کنند که با این کار صاحب خودرو مجبور به خرید شیشه جدید می‌شود که البته ارزان هم نیست. این در حالی است که ممکن است نمونه اصلی آن را در بازار نیابد؛ چراکه شیشه‌ها در بازار ایران از تنوع زیادی برخوردارند شیشه‌های ایرانی، شیشه‌های اصلی و شیشه‌های چینی…

پژوهشگران با استفاده از فیبرهای نانو کربن، موادی را برای مقاوم کردن شیشه تولید کردند که :

پژوهشگران با استفاده از فیبرهای نانو کربن، موادی را برای مقاوم کردن شیشه تولید کردند که با اعمال آن بر روی شیشه علاوه بر آن که، شیشه را در برابر انفجار و حرارت مقاوم می‌کند، با جذب ۹۸ درصدی اشعه ماورا بنفش مانع تغییر رنگ وسایلی می‌شود که در برابر نور مداوم خورشید قرار دارند.

 یکی از محققان این طرح ضمن بیان اینکه در تحقیقات انجام شده «لمینیت» برای تقویت شیشه ساخته شد، افزود: جنس این لمینیت از نانو کامپوزیت‌ها است و با استفاده از فیبرهای کربن طراحی و ساخته شده است.  فیبرهای کربن در اندازه نانو بوده است و لمینیت تولید شده پس از اعمال بر روی شیشه پس از یک ماه واکنش نشان می‌دهد و هم‌جنس شیشه خواهد شد و در نهایت موجب افزایش مقاومت آن می‌شود.

حالا فایده ی و ویژگی این لمینیت تولید شده چی هست :

1. این محصول مقاومت شیشه را در برابر ضربه بالا می‌برد به‌گونه‌ای که حتی در برابر گلوله نیز شیشه را مقاوم خواهد کرد. این مزیت باعث شده است که این محصول برای امور پدافند غیر عامل و استفاده در خودروهای ضد گلوله و خودروهای حمل سوخت قابل کاربرد باشد.
2. مقاوم کردن شیشه در برای انفجار؛ تست‌های انجام شده نشان می دهد که در زمان انفجار ترکش‌های انفجار از شیشه عبور نکرده است.
3. عدم تغییر در رنگ شیشه؛ تفاوت لمینیت تولید شده با شیشه‌های ضد گلوله این است که برای ضد گلوله کردن شیشه باید چند لایه بر روی آن اعمال شود که این امر باعث می‌شود شیشه سنگین شود و در هر موردی نمی‌توان از آن استفاده کرد، از آنجایی ضخامت لمینیت تولید شده ۳۳ میکرون (کمتر از نیم میلی‌متر) است، بدون هیچ تغییری اقدام به مقاوم کردن شیشه می‌کند، ضمن آنکه هیچ تغییری در رنگ شیشه ایجاد نخواهد کرد.
4. مقاوم در برابر آتش؛ لمینیت تولید شده تا ۳۰ دقیقه در برابر شعله با دمای ۱۴۰۰ درجه سانتی‌گراد مقاوم است و پس از ۳۰ دقیقه شروع به واکنش نشان دادن به حرارت و سوختن می‌کند.
5. قادر به جذب اشعه UV است؛ این محصول قادر به جذب ۹۸ درصدی اشعه UV است از این رو اعمال این لمینیت بر روی شیشه موجب خواهد شد تا با اعمال آن بر روی شیشه وسایل منزل که در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند تغییری در رنگ آنها ایجاد نشود.
6. لمینیت تولید شده تا ۵۰ درصد جلوی انتقال حرارت را می‌گیرد که این امر موجب صرفه‌جویی در مصرف انرژی خواهد شد.

حالا بد نیست یک تاریخچه از شیشه در ایران بگیم، تا اطلاعاتمون تکمیل تر شود :

قدیمی‌ترین شیشه در ایران متعلق به هزاره دوم پیش از میلاد است. نمونه‌هایی از هزاره دوم تا مقارن میلاد مسیح شامل عطردان‌ها، النگوها، تندیس‌ها و کاسه‌ها و تنگ‌های متعدد به‌دست آمده‌است. در حفاری‌های چغازنبیل مربوط به دوره پیش از تاریخ، بطری‌هایی شیشه‌ای یافت شده‌است، که نشان از وفور شیشه در عیلام کهن دارد.

ظروف شیشه ی دوره اسلامی :

ظروف شیشه‌ای دورهٔ اسلامی تحت تأثیر طرح‌های قبل از اسلام است. در دورهٔ سلجوقی و تا زمان هجوم مغول، افزارها و ظروف‌های بسیار زیبای شیشه‌ای از کوره‌های شیشه‌گری گرگان بیرون می‌آمد که به نازکی کاغذ و گاه مینایی و گاه تراشیده و کنده‌کاری شده‌است. روزگار سلجوقی اوج صنعت شیشه‌گری در ایران محسوب می‌شود. فراورده‌های شیشه‌ای این دوران بیشتر شامل ظروف کوچک و بزرگ، عطردان‌های بسیار ظریف، جام‌ها و گلدان‌هایی با فرم‌ها و اندازه‌های متنوع و اشیاء تزئینی کوچک به‌شکل حیوانات و … است. در دورهٔ مغول رونق شیشه‌سازی از میان رفت و در عوض در این عهد سفالگری و کاشی‌کاری رونق یافت.